مقایسۀ کارایی مدل‌های شبکۀ عصبی مصنوعی، منطق فازی و جنگل تصادفی در برآورد پارامتر قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان

نویسندگان

  • اصغر اصغری مقدم استاد هیدروژئولوژی، دانشکدۀ علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • عطا الله ندیری دانشیار هیدروژئولوژی، دانشکدۀ علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • مریم قره‌خانی دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، دانشکدۀ علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده مقاله:

آبخوان دشت ملکان به عنوان یکی از آبخوان‏های حوضۀ دریاچۀ ارومیه، به مدیریت صحیح کمی و کیفی نیاز دارد. روش‏های مختلفی از جمله انجام آزمون پمپاژ، روش‏های آزمایشگاهی، استفاده از ردیاب‏ها و روش‏های ژئوفیزیکی برای ارزیابی پارامترهای هیدروژئولوژیکی و مدیریت مناسب آبخوان‏ها وجود دارد. هر چند تعبیر و تفسیر داده‏های به‌دست‌آمده از آزمون پمپاژ، بهترین روش تخمین پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان است، اما این روش‏ پرهزینه، وقت‏گیر و نتایج آن مختص به مناطق محدودی خواهد بود. با توجه به اینکه مدل‏های هوش مصنوعی توانایی‏هایی در برآورد پارامترهای هیدروژئولوژیکی نشان داده‏اند، در تحقیق حاضر کارایی مدل‏های شبکه‏های عصبی مصنوعی، منطق فازی و جنگل تصادفی در برآورد پارامتر قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان بررسی شده‏ است. پارامترهای ژئوفیزیکی و هیدروژئولوژیکی مرتبط با قابلیت انتقال، از جمله مقاومت عرضی، هدایت الکتریکی، ضخامت آبخوان و هدایت هیدرولیکی به عنوان مهم‏ترین ورودی در این مدل‏ها در نظر گرفته شده ‏است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از بین مدل‏های شبکۀ عصبی و فازی و جنگل تصادفی، مدل جنگل تصادفی ‌دقت و توانایی بیشتری در شبیه‏سازی داشته‏ است. نتایج به‌دست‌آمده از شبیه‏سازی ( 96/0 = AUC، 001/0 = MSE و 986/0= R2) و تعیین مهم‏ترین پارامترهای تأثیرگذار در پیش‏بینی قابلیت انتقال، گویای برتری این مدل نسبت به مدل‏های شبکه‏های عصبی مصنوعی و منطق فازی در بحث پیش‏بینی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیش‌بینی قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان با استفاده از روش جنگل تصادفی

قابلیت انتقال یکی از پارامترهای مهم در شناسایی خصوصیات آبخوان­ها می­باشد و به‌دست آوردن مقادیر و چگونگی توزیع آن توسط مدل­سازی، برای مدیریت آبخوان­ها ضروری به‌نظر می­رسد. برآورد این پارامتر با استفاده از آزمایشات صحرایی مانند آزمایش پمپاژ بسیار پرهزینه و وقت­گیر است. برای مدیریت مناسب آبخوان دشت ملکان که یکی از قطب‌های کشاورزی شمال­‌غرب کشور می‌باشد شناخت پارامترهای هیدروژئولوژیکی، خصوصاً قابلیت...

متن کامل

تخمین پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان محبوس با استفاده از مدل فازی سوگنو

شناخت دقیق پارامترهای هیدروژئولوژیکی مانند قابلیت انتقال، هدایت هیدرولیکی و ضریب ذخیره یا آبدهی ویژه از جمله پارامترهای مهم برای پیش‏بینی شرایط آبخوان هستند که عموماً تعیین آنها برای نقاط مختلف آبخوان با هزینه‏های فراوانی انجام می‏‌شود. در سال‏های اخیر، از مدل‏های هوش مصنوعی به عنوان جایگزین روش‏های انطباق منحنی تیپ برای تعیین پارامترهای هیدرودینامیکی آبخوان‏ها استفاده شده است. بنابراین، در مطال...

متن کامل

توسعه مدل‌های هوش مصنوعی مرکب در برآورد قابلیت انتقال آبخوان، مطالعه موردی: دشت تسوج

پارامترهای هیدروژئولوژیکی از جمله قابلیت انتقال یکی از مهمترین پارامترهای ورودی در مدل‌سازی آبهای زیرزمینی است که عموماً تعیین آن برای نقاط مختلف آبخوان با هزینه‌های فراوانی انجام می‌گیرد. آبخوان دشت تسوج یکی از آبخوانهای حاشیه دریاچه ارومیه می‌باشد که در دهه اخیر با افت سطح آب زیرزمینی مواجه شده و نیازمند مدیریت کمی و کیفی است. بنابراین، در این تحقیق به عنوان مرحله اول، از مدل‌های منطق فازی، شب...

متن کامل

تعیین مناطق آسیب‌پذیر آبخوان دشت ملکان به نیترات با استفاده از روش جنگل تصادفی

به دلیل وجود آنومالی نیترات در آب زیرزمینی دشت ملکان، 27 نمونه از منابع آب زیرزمینی در شهریور سال 1393 جمع‌آوری و در آزمایشگاه آبشناسی دانشگاه تبریز تجزیة هیدروشیمیایی شد. در مطالعة حاضر روش جنگل تصادفی (RF)، که روشی یادگیری مبتنی بر دسته‌ای از درخت‌های تصمیم است، برای ارزیابی آسیب‌پذیری پیشنهاد شده است. روش RF نسبت به روش‌های دیگر دارای مزایایی مانند دقت پیش‌بینی بالا، توانایی زیاد در تعیین مت...

متن کامل

توسعه مدل های هوش مصنوعی مرکب در برآورد قابلیت انتقال آبخوان، مطالعه موردی: دشت تسوج

پارامترهای هیدروژئولوژیکی از جمله قابلیت انتقال یکی از مهمترین پارامترهای ورودی در مدل سازی آبهای زیرزمینی است که عموماً تعیین آن برای نقاط مختلف آبخوان با هزینه های فراوانی انجام می گیرد. آبخوان دشت تسوج یکی از آبخوانهای حاشیه دریاچه ارومیه می باشد که در دهه اخیر با افت سطح آب زیرزمینی مواجه شده و نیازمند مدیریت کمی و کیفی است. بنابراین، در این تحقیق به عنوان مرحله اول، از مدل های منطق فازی، شب...

متن کامل

مقایسۀ مدل رگرسیون درختی، شبکۀ عصبی مصنوعی و هارگریوز سامانی در برآورد تبخیرتعرق مرجع مناطق خشک

هدف از این تحقیق، ارزیابی سه مدل شبکۀ عصبی مصنوعی، رگرسیون درختی و مدل هارگریوز سامانی برای برآورد تبخیرتعرق گیاه مرجع بود. بدین منظور از اطلاعات هواشناسی استان­های سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد و خراسان جنوبی در دورۀ آماری 1998-2008 استفاده شد. با توجه به تأثیر سرعت باد بر میزان تبخیرتعرق منطقه، برآورد تبخیرتعرق براساس تغییرات سرعت باد در قالب سه گروه شامل ایستگاه­هایی با سرعت باد کمتر از 48/2...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 3

صفحات  739- 751

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023